Porady dla Zdrowia
SENIORADA
Żywienie seniora
SENIORADA
Co trzeba wiedzieć o arytmii serca?
SENIORADA
Aktywność fizyczna seniora
Regularnie kontroluj ciśnienie krwi
Wraz ze wzrostem ciśnienia ryzyko wystąpienia udaru mózgu zwiększa się liniowo. Ciśnienie nie powinno przekraczać wartości 139/89 mm Hg. Leczenie nadciśnienia tętniczego znacząco obniża to ryzyko (obniżenie ciśnienia skurczowego o 20 mm Hg, a rozkurczowego o 10 mm Hg zmniejsza ryzyko udaru o ponad 40%).
Tętno (puls) to ruch naczyń krwionośnych, który odzwierciedla częstość skurczów serca. To ważny i łatwy do zbadania wskaźnik. (Norma dla niemowląt to 130 uderzeń na minutę, dla dzieci -100, dla młodzieży 85, dla dorosłych 70, a dla seniorów 60). Ważna jest zarówno częstotliwość tętna (równa ilości uderzeń serca na minutę), jak i jego miarowość (jednakowe odstępy między uderzeniami) oraz symetryczność (tętno po lewej stronie ciała powinno być takie samo jak po prawej). Stale utrzymujące się wysokie tętno może być sygnałem zaburzeń w układzie krążenia, zwiększać ryzyko zawału serca i udaru. Migotanie przedsionków to arytmia, która polega na nieskoordynowanym i szybkim pobudzeniu przedsionków serca 350-700/minutę. Tego typu nieprawidłowa praca serca zmniejsza jego wydajność w pompowaniu krwi z przedsionków do komór. W efekcie w przedsionkach mogą powstawać skrzepy krwi. Zakrzepy te mogą następnie przemieścić się razem z krwią w efekcie zatykając naczynia krwionośne w mózgu. To może z kolei prowadzić do najcięższego powikłania migotania przedsionków – niedokrwiennego udaru mózgu.
Badaj tętno
Utrzymuj prawidłową masę ciała
Nadwaga i otyłość to nadmierne gromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie. Dochodzi do nich wtedy, gdy ilość energii dostarczanej w pożywieniu (ilość zjadanych kalorii) jest większa niż ilość energii zużywanej przez organizm, przede wszystkim w postaci aktywności fizycznej. Otyłość brzuszna polega na nagromadzeniu dużej ilości tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha, jest szczególnie niebezpieczna dla układu krążenia (może wystąpić nawet przy prawidłowej wartości BMI). Pomiar obwodu pasa służy do rozpoznania otyłości brzusznej – obwód pasa należy zmierzyć w połowie odległości między dolnym brzegiem łuku żebrowego i górnym grzebieniem kości biodrowej. Dowiedziono, że kobiety, u których obwód pasa przekroczył 81 cm, mają o 60 proc. większe szanse na rozwój nadciśnienia, a tym samym wzrost ryzyka udaru mózgu. To samo dotyczy mężczyzn, którzy w pasie mają więcej niż 101 cm.
Podstawowym warunkiem zachowania zdrowia jest prawidłowe odżywianie. Dobrym sposobem jest tzw. dieta śródziemnomorska, której podstawowym założeniem jest wyeliminowanie tłuszczów zwierzęcych na rzecz roślinnych. Ogranicz spożywanie mięsa czerwonego i mięsa przetworzonego, a zwłaszcza parówek i innych przetworów podrobowych, fast foodów, zupek w proszku, soli, a zwiększ ilości ryb oraz jarzyn i owoców. Codziennie jedz warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i nabiał.
Odżywiaj się prawidłowo – stosuj dietę zdrową dla serca
Ruszaj się! (Bądź aktywny fizycznie, spaceruj, pracuj w ogrodzie, itp.)
Umiarkowany wysiłek fizyczny jest skuteczną metodą walki z wieloma chorobami. Na przykład przy niewielkim wzroście ciśnienia tętniczego można dzięki codziennej aktywności fizycznej obniżyć je nawet do normalnego, bezpiecznego dla zdrowia poziomu. I to bez stosowania leków. Natomiast przy nadciśnieniu tętniczym utrwalonym, odpowiednio dobrany wysiłek powinien być nieodłącznym – obok leków i diety – elementem kompleksowej terapii.
Badania wskazują na wzrost ryzyka udaru w przypadku nadużywania alkoholu.
Nie nadużywaj alkoholu
Nie pal/Rzuć palenie
Liczne badania naukowe wskazują na znacznie częściej występujący udar mózgu (zwłaszcza niedokrwienny) u palaczy. Ryzyko wystąpienia udaru mózgu jest uzależnione od liczby wypalanych papierosów i np. u nałogowych palaczy, palących powyżej 40 sztuk papierosów dziennie jest dwa razy większe niż u palących mniej niż 10 sztuk. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia udaru mózgu występuje już po 2 latach od rzucenia palenia, a po upływie 5 lat jest takie jak u osób niepalących.
Cukrzyca jest uznanym czynnikiem udaru niedokrwiennego. Leczenie cukrzycy nie powoduje całkowitej likwidacji ryzyka, jednak skutecznie może ograniczyć występowanie powikłań.
Kontroluj poziom cukru i cholesterolu
Ograniczaj stres
Stres sprzyja udarowi na wiele sposobów. Utrzymujący się dłużej lub zbyt silny powoduje skurcz tętnic, podnosi poziom tłuszczów i cukru we krwi. Wówczas naczynia ulegają stopniowo coraz silniejszym uszkodzeniom, postępuje arterioskleroza, zwężenie i stwardnienie naczyń, czyli jedna z głównych przyczyn udaru mózgu. Ponadto stres podwyższa ciśnienie tętnicze, a to zwiększa ryzyko wystąpienia udaru. Możliwy jest również udar mózgu z powodu ciśnienia obniżonego przez stres. Dzieje się tak na przykład po nadzwyczaj silnym stresie, w fazie odprężenia. Kurczowo zwężone stresem tętnice rozszerzają się, następuje niedokrwienie mózgu, a następnie udar.
